Starożytny Egipt

Początki cywilizacji egipskiej sięgają piątego tysiąclecia p.n.e., kiedy to nad brzegami Nilu osiedlili się na stałe przybysze z równin. Już pierwsi egipscy rolnicy zauważyli dobroczynność stałych, corocznych wylewów rzeki, dzięki którym możliwe było w miarę dokładne planowanie zasiewów i zbiorów. Owa stabilizacja oraz położenie geograficzne odegrały ważną rolę w kształtowaniu się starożytnego państwa. Lokalne społeczności łączyły się w coraz większe wspólnoty doprowadzając w rezultacie do wyodrębnienia się dwóch egipskich krain: Egiptu Górnego, czyli Doliny oraz Egiptu Dolnego, czyli Delty. Istniejące wówczas starożytne kultury zachodniej Azji przewyższały Egipt pod względem cywilizacyjnym - wcześniej rozwinęło się tam rolnictwo i hodowla zwierząt, wcześniej zaczęto budować miasta. Jednak Egipt jako pierwszy stworzył państwo narodowe pomijając przy tym etap miast-państw jakże powszechny w całym starożytnym świecie. Historia starożytnego Egiptu została podzielona przez badaczy na okresy.

Stare Państwo (ok. 2686-2181 p.n.e.) - okres panowania od III do VI dynastii, zwany często epoką budowniczych piramid. To właśnie w tym czasie powstały owe zadziwiające budowle będące symbolem starożytnego Egiptu, stanowiące dotąd nierozwiązaną zagadkę budowlano-konstrukcyjną. W okresie Starego Państwa wykształciły się ostatecznie wszystkie egipskie zwyczaje, obrzędy oraz system religijny. Powstało również pismo (hieroglify), sztuka przeżywała rozkwit, ostatecznie uformował się kanon. Faraon urósł w oczach społeczeństwa do rangi boga. Szczyt potęgi i blasku faraona przypadł na czasy IV dynastii. U schyłku okresu Starego Państwa wzrost znaczenia arystokracji spowodował zamieszki społeczne i upadek władzy królewskiej. Pierwszy Okres Przejściowy (ok. 2181-2133 p.n.e.) był czasem wielkich zmian społecznych, burzenia starych struktur, chaosu. Wówczas po raz pierwszy splądrowano piramidy. Średnie Państwo (ok. 2133-1786 p.n.e.) to czas, w którym XI i XII dynastii udało się ponownie zjednoczyć Egipt i odbudować stary porządek. Stolicą państwa stały się Teby. C

Trzeci Okres Przejściowy (ok. 1085-656 p.n.e.) - okres rozpadu Egiptu na mniejsze państewka, rządów kapłanów i obcych dynastii. Czas XXI dynastii (libijskiej) to podział rządów między królów w Dolnym Egipcie (ze stolicą w Tanisie), a kapłanów w Górnym Egiptem, którzy rządzili niezależnie mając swoją stolicę w Tebach. Okres Późny (ok. 656-332 p.n.e.) Okres Ptolemejski (ok. 332-30 p.n.e.) Okres Rzymski (ok. 30 p.n.e. - 395 n.e.) Okres Koptyjsko-Bizantyjski (ok. 395-641 n.e.)


mezopotamia